We horen het te vaak: “Er is geen geld voor loonsverhogingen” of “De marges zijn te klein om de arbeidsvoorwaarden te verbeteren.” Dit soort argumenten klinkt misschien geloofwaardig, maar als we naar de cijfers kijken, blijkt dat het verhaal van geen financiële ruimte in de meeste gevallen simpelweg niet klopt. Grote supermarktketens in Nederland draaien miljardenomzetten en maken jaarlijks aanzienlijke winsten. Laten we eens kijken naar de top vijf supermarktorganisaties in Nederland en hun financiële positie. Dit geeft ons een duidelijk beeld van waarom een loonsverhoging en betere arbeidsvoorwaarden niet alleen rechtvaardig, maar ook haalbaar zijn.
1. Ahold Delhaize (Albert Heijn)
Albert Heijn, onderdeel van Ahold Delhaize, is de grootste supermarktketen van Nederland, met een marktaandeel van ongeveer 35%. De wereldwijde omzet van Ahold Delhaize is meer dan €80 miljard per jaar, met duizenden vestigingen in verschillende landen. In Nederland heeft Albert Heijn alleen al honderden winkels en een sterke online aanwezigheid via AH.nl.
Met zo’n enorme omzet kan Albert Heijn zeker ruimte maken voor een goede loonsverhoging voor zijn werknemers. Bovendien hebben ze de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in e-commerce en technologie, wat heeft geleid tot nog meer winst. Het argument dat er geen financiële ruimte zou zijn, is dus moeilijk vol te houden.
2. Jumbo Supermarkten
Jumbo, de tweede grootste supermarkt in Nederland met een marktaandeel van 22%, genereert jaarlijks een omzet van ongeveer €10 miljard. Jumbo heeft zijn marktaandeel de afgelopen jaren sterk vergroot, mede dankzij verschillende overnames. Dit familiebedrijf heeft grote stappen gemaakt en is financieel gezien in uitstekende gezondheid.
Jumbo heeft een sterke positie in de markt en het is duidelijk dat ze genoeg financiële middelen hebben om hun medewerkers eerlijk te belonen voor hun harde werk. Met zo’n omzet en de groei die Jumbo doormaakt, is het niet meer dan logisch dat er ruimte is voor betere arbeidsvoorwaarden en een significante loonsverhoging.
3. Lidl Nederland GmbH
Lidl, onderdeel van de Schwarz Group, is de grootste discounter in Nederland met een marktaandeel van 11%. Wereldwijd genereert de Schwarz Group een omzet van meer dan €150 miljard. Lidl heeft zijn imago als prijsvechter gecreëerd door producten tegen lage prijzen aan te bieden, maar dat betekent niet dat er geen geld is om werknemers goed te belonen.
Lidl is financieel sterk en blijft zijn winst vergroten. De lage prijzen worden niet alleen mogelijk gemaakt door efficiënte bedrijfsvoering, maar vaak ook door lage loonkosten. Hier ligt een kans om die besparingen eerlijk te verdelen met de werknemers die de dagelijkse operatie draaiende houden.
4. Aldi Nederland
Aldi, een andere grote speler in de discountmarkt, heeft een wereldwijde omzet van meer dan €120 miljard. In Nederland heeft Aldi een marktaandeel van 6%, maar hun impact op de markt blijft groot. Hoewel Aldi zich profileert als een goedkope supermarkt, betekent dat niet dat er geen ruimte is voor betere lonen en arbeidsvoorwaarden.
Aldi heeft wereldwijd aanzienlijke winsten behaald en is nog steeds een belangrijke speler in de Nederlandse markt. Ook hier is het verhaal dat er geen financiële ruimte is voor een loonsverhoging niet te verdedigen.
5. PLUS Supermarkten en Coop
Na de recente fusie tussen PLUS en Coop, is deze gecombineerde supermarktorganisatie de derde grootste in Nederland geworden, met een gezamenlijk marktaandeel van ongeveer 10%. Beide ketens waren afzonderlijk al succesvol, met een totale omzet van meerdere miljarden euro’s. Deze fusie heeft geleid tot een nog sterkere marktpositie en dus ook meer financiële slagkracht.
Met de middelen die voortvloeien uit de fusie is het meer dan redelijk om te verwachten dat werknemers profiteren van de groei en de kracht van deze nieuwe speler op de markt. Een loonsverhoging en verbeterde arbeidsvoorwaarden zijn een logische stap.
Kosten en winsten zijn vaag
De supermarkten praten vaak alleen over de omzet die ze maken, maar zeggen niks over de kosten die ze maken en de winsten die ze uiteindelijk overhouden. Die winsten gaan rechtstreeks naar de aandeelhouders of eigenaren. Het hele verhaal draait niet alleen om omzet, maar om de volledige financiële cijfers: omzet, kosten en winsten samen. Pas dan weet je precies wat er overblijft aan winst.
Helaas zijn veel organisaties vaag over hun kosten en daardoor ook over hun winsten. Natuurlijk zou je bij de Kamer van Koophandel terecht kunnen om jaarrekeningen in te zien, maar niet alle organisaties deponeren hun jaarrekening daar. Neem bijvoorbeeld Lidl. Omdat Lidl een GmbH is, zijn ze niet verplicht hun jaarrekening in Nederland te deponeren. Dit zorgt voor een gebrek aan transparantie, waardoor ik in deze blog alleen de omzet als uitgangspunt hebben genomen.
Meerdere supermarktketens vallen onder de VGL CAO
Hoewel ik in deze blog alleen de top 5 van supermarktketens hebben besproken, zijn er nog meerdere andere ketens die onder de VGL-CAO vallen. Deze bedrijven hebben ook aanzienlijke financiële slagkracht en profiteren van hun positie in de markt. Ook zij zouden hun werknemers betere arbeidsvoorwaarden en loonsverhogingen moeten bieden.
