In deze blog van de rubriek “Hoe werkt het” ga ik weer in op een belangrijk onderwerp waar veel supermarktmedewerkers tegenaan lopen. Na eerdere blogs over ziekmelden in de supermarkt en het verschil tussen een Arboarts en bedrijfsarts, richt ik me dit keer op de transitievergoeding. Dit onderwerp komt niet voort uit een specifieke ingezonden vraag, zoals je misschien gewend bent, maar uit de vele signalen en vragen die we bij de FNV Lidl Kadergroep ontvangen. Werknemers in de supermarkten vragen zich steeds vaker af hoe het zit met hun rechten als hun contract niet verlengd wordt of als ze ontslagen worden.
Omdat dit zo’n actueel en relevant onderwerp is, heb ik besloten om voor de rubriek “Hoe werkt het” eens dieper in de wereld van de transitievergoeding te duiken. In deze blog leg ik stap voor stap uit wanneer je recht hebt op deze vergoeding, hoe de berekening werkt, en welke uitzonderingen er zijn. Ook leg ik uit hoe dit in elkaar zit bij langdurige ziekte en Spoor 2-trajecten. Hopelijk biedt deze blog duidelijkheid en antwoord op veelgestelde vragen die bij ons binnenkomen.
Laten we beginnen!
Wat is een transitievergoeding?
De transitievergoeding is een financiële compensatie die werkgevers verplicht zijn te betalen aan werknemers van wie het contract niet wordt verlengd of die ontslagen worden. Dit geldt zowel voor vaste contracten als tijdelijke contracten. Het doel van de vergoeding is om de werknemer te ondersteunen bij de overgang naar een nieuwe baan of eventuele omscholing.
Wanneer heb je recht op een transitievergoeding?
Je hebt recht op een transitievergoeding als:
- Je bent ontslagen door je werkgever of je tijdelijke contract wordt niet verlengd.
- Je hebt vanaf de eerste werkdag recht op deze vergoeding, ongeacht de duur van je dienstverband.
- Dit geldt ook als je ontslag valt binnen je proeftijd of als het contract van rechtswege afloopt.
Er zijn enkele uitzonderingen waarbij de werkgever geen transitievergoeding hoeft te betalen:
- Bij ernstig verwijtbaar gedrag van de werknemer, zoals wanneer iemand zich ernstig misdraagt of zijn of haar werkverplichtingen herhaaldelijk niet nakomt.
- Bij werknemers die nog geen 18 jaar zijn en gemiddeld 12 uur per week of minder werken.
- Als de werkgever failliet is of in een schuldsanering zit.
Spoor 2 en de transitievergoeding: Als je in een Spoor 2-traject zit, waarbij je vanwege langdurige ziekte niet kunt terugkeren naar je eigen functie, kan je nog steeds recht hebben op een transitievergoeding. Dit geldt ook als je na twee jaar ziekte wordt ontslagen door je werkgever. De transitievergoeding wordt dan berekend op basis van de duur van je dienstverband, inclusief de tijd dat je ziek bent geweest.
Voorbeelden van situaties waarin een transitievergoeding wordt uitgekeerd
Het kan soms onduidelijk zijn wanneer je precies recht hebt op een transitievergoeding. Hier zijn enkele voorbeelden die dit verduidelijken:
- Voorbeeld 1: Je werkt op basis van een tijdelijk contract van één jaar, en na afloop besluit je werkgever om het niet te verlengen.
- Voorbeeld 2: Je wordt ontslagen vanwege een reorganisatie binnen het bedrijf waar je werkt.
- Voorbeeld 3: Je hebt een oproepcontract en je werkgever stopt na een aantal maanden met je op te roepen voor werk.
- Voorbeeld 4: Je bent langdurig ziek en na een Spoor 2-traject waarbij je niet kunt terugkeren in je functie, word je ontslagen na twee jaar ziekte.
In al deze situaties heb je recht op een transitievergoeding.
Hoe wordt de transitievergoeding berekend?
De hoogte van de transitievergoeding wordt als volgt berekend:
- Je hebt recht op 1/3e maandsalaris per gewerkt jaar.
- Voor de resterende maanden wordt een evenredig deel berekend.
Bijvoorbeeld, als je 1,5 jaar bij een bedrijf hebt gewerkt, krijg je 1/3e maandsalaris voor het volledige jaar, plus een evenredig deel van dat salaris voor de 6 resterende maanden.
De berekening is gebaseerd op het bruto maandsalaris. Hierbij worden ook vakantiegeld, bonussen en andere vaste toeslagen meegerekend. Voor contracten korter dan één jaar, wordt de vergoeding naar rato berekend.
Berekening in Spoor 2-trajecten: Ook als je langdurig ziek bent, blijft je dienstverband doorlopen voor de berekening van de transitievergoeding. Dit betekent dat de tijd dat je ziek thuis bent ook meetelt bij de berekening van de hoogte van de vergoeding.
Uitzonderingen en situaties zonder recht op transitievergoeding
Hoewel je vaak recht hebt op een transitievergoeding, zijn er enkele uitzonderingen waarbij je dit niet ontvangt:
- Ernstig verwijtbaar handelen: Als je bijvoorbeeld wordt ontslagen vanwege diefstal of ander ernstig misdrijf, heeft de werkgever geen verplichting om een transitievergoeding te betalen.
- Kleine werkgeversregeling: Werkgevers met minder dan 25 medewerkers hoeven geen transitievergoeding te betalen als ze kunnen aantonen dat hun financiële situatie ernstig is verslechterd, bijvoorbeeld door een dreigend faillissement.
Spoor 2 uitzondering: In bepaalde gevallen kan een werkgever een compensatie krijgen voor het betalen van de transitievergoeding bij langdurige ziekte. Via het UWV kunnen werkgevers een vergoeding aanvragen voor de transitievergoeding die ze moeten betalen als zij een werknemer ontslaan na twee jaar ziekte.
Hoe vraag je een transitievergoeding aan bij een conflict?
In de meeste gevallen zal je werkgever de transitievergoeding automatisch uitbetalen binnen een maand na het beëindigen van je dienstverband. Maar wat als dit niet gebeurt? Hier zijn de stappen die je kunt ondernemen:
- Verzoek indienen: Dien schriftelijk een officieel verzoek in bij je werkgever om de transitievergoeding alsnog te ontvangen.
- Juridische stappen: Als de werkgever niet betaalt, kun je via een advocaat of juridisch adviseur stappen ondernemen. In sommige gevallen kan een rechter je werkgever verplichten om de vergoeding alsnog te betalen, eventueel met extra rente of boetes.
- Vakbond inschakelen: Als lid van een vakbond, zoals de FNV, kun je ondersteuning krijgen bij het indienen van een klacht of het voeren van juridische procedures.
Heb je recht op een transitievergoeding in een Spoor 2-traject?
Ja, ook als je in een Spoor 2-traject zit, heb je vaak recht op een transitievergoeding. Een Spoor 2-traject wordt gestart wanneer je langdurig ziek bent en niet meer kunt terugkeren in je eigen functie bij je huidige werkgever. Tijdens dit traject wordt gekeken of je bij een andere werkgever kunt re-integreren.
Hier zijn enkele belangrijke punten:
- Na langdurige ziekte: Als je werkgever je ontslaat na twee jaar ziekte, bijvoorbeeld na een Spoor 2-traject, heb je nog steeds recht op een transitievergoeding.
- Werkhervatting via Spoor 2: Als je via Spoor 2 een nieuwe baan vindt bij een andere werkgever en je huidige dienstverband wordt beëindigd, heb je in de meeste gevallen ook recht op een transitievergoeding van je oude werkgever.
- Berekening: De transitievergoeding wordt berekend op basis van de duur van je dienstverband, inclusief de periode waarin je ziek bent geweest.
Alternatieve regelingen en extra compensaties
Naast de transitievergoeding kunnen er in sommige situaties extra compensaties worden afgesproken, bijvoorbeeld:
- Sociaal plan: Bij een reorganisatie kan een sociaal plan zijn opgesteld, waarin wordt vastgelegd dat ontslagen werknemers naast de transitievergoeding ook een extra vergoeding of andere vormen van compensatie ontvangen.
- Vrijwillige vertrekregeling: In sommige gevallen wordt bij vrijwillig vertrek een hogere vergoeding aangeboden dan de standaard transitievergoeding. Dit kan aantrekkelijk zijn als je werkgever een reorganisatie wil doorvoeren zonder gedwongen ontslagen.
Belasting over de transitievergoeding
Het is belangrijk om te weten dat de transitievergoeding bruto wordt uitbetaald. Dit betekent dat je hierover belasting moet betalen. Het uiteindelijke bedrag dat je netto ontvangt, kan daardoor lager uitvallen dan je in eerste instantie denkt. Houd hier dus rekening mee bij het maken van financiële plannen.
Hoe zit het met recente wetswijzigingen?
De regels rondom de transitievergoeding zijn de afgelopen jaren veranderd. Een belangrijke wijziging is dat je nu vanaf je eerste werkdag al recht hebt op een transitievergoeding, terwijl dit voorheen pas gold na twee jaar dienstverband. Dit geldt ook voor tijdelijke contracten. Het is altijd goed om de meest recente wetgeving in de gaten te houden of juridisch advies in te winnen.
Wat kun je doen met de transitievergoeding?
Hoewel de transitievergoeding een financiële compensatie is, wordt deze vaak gezien als een ondersteuning bij de overgang naar een nieuwe baan. Je kunt de vergoeding bijvoorbeeld gebruiken voor:
- Omscholing of bijscholing.
- Coaching of loopbaanbegeleiding.
- Overbrugging van een periode zonder werk.
Het is belangrijk om goed na te denken over hoe je deze vergoeding inzet, zodat je er maximaal profijt van hebt bij het vinden van nieuw werk.
Tot slot
Het niet verlengen van je contract kan een grote impact hebben op je leven. Gelukkig biedt de transitievergoeding een vangnet dat je kan helpen in de overgang naar een nieuwe baan of een andere richting. Weet je niet zeker of je recht hebt op een vergoeding of heb je vragen over je ontslag? Neem dan contact op met een juridisch adviseur of vakbond zoals de FNV voor meer informatie.
Heb je vragen over je contract of jouw situatie? Neem contact op via het e-mailadres van de FNV Lidl Kadergroep, en wij helpen je graag verder.
Met deze uitgebreide blog hoop ik je alle informatie te hebben gegeven die je nodig hebt over de transitievergoeding bij ontslag, het niet verlengen van je contract en Spoor 2-trajecten.
Mocht je vragen hebben voor de rubriek “Hoe werkt het” stuur dan je vraag dit e-mailadres.
